Prezydent Recep Tayyip Erdogan powiedział w piątek, że Turcja rozpocznie w parlamencie proces ratyfikacji kandydatury Finlandii do członkostwa w NATO, mówiąc, że kraj ten podjął „szczere i konkretne kroki”, aby rozwiać obawy Turcji dotyczące goszczenia przez Finlandię Kurdów i innych sił opozycyjnych, które uciekły z Turcji.
Przełom nastąpił, gdy fiński prezydent Sauli Niinisto przebywał w Ankarze na spotkaniu z Erdoganem i 10 miesięcy po tym, jak Finlandia i Szwecja złożyły wniosek o członkostwo w NATO w następstwie rosyjskiej inwazji na Ukrainę, pozostając neutralnym przez całą zimną wojnę.
„Zdecydowaliśmy się rozpocząć w naszym parlamencie protokół przystąpienia Finlandii do NATO” – powiedział Erdogan po rozmowach z odwiedzającym go fińskim odpowiednikiem Saulim Niinisto.
Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg powiedział, że z zadowoleniem przyjmuje decyzję o „pójściu naprzód z ratyfikacją członkostwa Finlandii w NATO”, dodając: „To wzmocni bezpieczeństwo Finlandii, wzmocni bezpieczeństwo Szwecji”.
Niinisto z zadowoleniem przyjął plan Turcji rozpoczęcia procesu ratyfikacji członkostwa Finlandii w NATO. „Wcześniej zrozumieliśmy, że podjąłeś swoją decyzję, a podpisanie jej dzisiaj potwierdza, że parlament turecki rozpoczyna pracę wraz z ratyfikacją członkostwa Finlandii” – powiedział Niinisto.
Za zgodą Erdogana wniosek Finlandii może teraz trafić do tureckiego parlamentu, w którym partia prezydenta i jej sojusznicy mają większość. Ratyfikacja jest spodziewana przed wyborami prezydenckimi i parlamentarnymi zaplanowanymi na 14 maja w Turcji.
Rozszerzenie NATO wymaga jednomyślnej zgody legislatur jego 30 obecnych członków, a Turcja i Węgry to jedyne dwa kraje, które jeszcze tego nie zrobiły w przypadku Szwecji i Finlandii.
Tymczasem Mate Kocsis, lider frakcji parlamentarnej rządzącej partii Fidesz, powiedział, że 27 marca parlament Węgier zagłosuje nad ratyfikacją przystąpienia Finlandii do NATO, a większościowy blok partii rządzącej jednogłośnie poprze tę kandydaturę.
Na konferencji prasowej Erdogan powiedział również, że Turcja będzie kontynuować rozmowy ze Szwecją w kwestiach związanych z terroryzmem i że kandydatura Szwecji do członkostwa w NATO będzie bezpośrednio zależała od podjętych środków.
Członkostwo Szwecji w NATO będzie zależało od jej odpowiedzi na tureckie żądania, w tym repatriacji 120 „terrorystów” – powiedział Erdogan.
Szwecja wyraziła ubolewanie, że Turcja nie zdecydowała się na natychmiastową ratyfikację członkostwa Finlandii i Szwecji w NATO. Szwedzki minister spraw zagranicznych Tobias Billstrom powiedział, że pytaniem jest, kiedy jego kraj przystąpi do transatlantyckiego sojuszu wojskowego.
„To jest rozwój, którego nie chcieliśmy, ale na który byliśmy przygotowani” – powiedział Billstrom.
Rząd Turcji zarzuca Szwecji, że jest zbyt łagodna wobec grup, które uważa za organizacje terrorystyczne, w tym grup kurdyjskich, i powiedział, że ma mniej problemów z Finlandią. Zwłaszcza dwa szwedzkie protesty pod koniec zeszłego roku skłoniły Turcję do dalszego stawiania oporu. Jeden dotyczył kurdyjskich aktywistów używających wizerunku Erdogana, a inny dotyczył skrajnie prawicowych protestujących palących kopie Koranu.
Tymczasem sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg z zadowoleniem przyjął decyzję Turcji o przyspieszeniu ratyfikacji członkostwa Finlandii i powiedział, że Szwecji również należy zezwolić na przystąpienie „tak szybko, jak to możliwe”.
„Najważniejsze jest to, aby zarówno Finlandia, jak i Szwecja szybko stały się pełnoprawnymi członkami NATO, a nie to, czy przystąpią dokładnie w tym samym czasie” – powiedział Stoltenberg.
Dodał też, że członkostwo Helsinek „wzmocni bezpieczeństwo Finlandii, wzmocni bezpieczeństwo Szwecji i wzmocni bezpieczeństwo NATO”.
Zastanawiam się, jaka umowa została tutaj zawarta? Jaka jest prawdziwa historia?